20-950 LUBLIN, ul. Akademicka 13
DZIEKANAT tel. 81 528 47 22, PORTIERNIA: bud. A, tel. 81 528 46 26
Przedmioty dydaktyczne:
W Klinice studenci zapoznajÄ… siÄ™ z metodami badaÅ„ laboratoryjnych oraz sposobami postÄ™powania w chorobach zakaźnych zwierzÄ…t (epidemiologia, biologia molekularna i zooantroponozy); wprowadzane sÄ… również nowe metody diagnostyczne i lecznicze do praktyki weterynaryjnej oraz jest dokonywana ocena leków i immunopreparatów.
Choroby zakaźne zwierząt
Podstawowe pojęcia, wiedza o epidemiach. Dochodzenie epizootyczne, pobieranie i przesyłanie materiału do badań laboratoryjnych. Postępowanie przeciwepizootyczne. Dezynfekcja, dezynsekcja, deratyzacja.
WÅ›cieklizna, parwowiroza – rozpoznawanie i zwalczanie. Choroba Rubartha, leptospirozy i inne zakażenia przewodu pokarmowe - rozpoznawanie i zwalczanie. Nosówka, kaszel psiarniowy – rozpoznawanie i zwalczanie. BiaÅ‚aczka kotów, zakażenia wirusem niedoboru immunologicznego – rozpoznawanie i zwalczanie. Zakaźne zapalenie otrzewnej, panleukopenia, katar kotów – rozpoznawanie i zwalczanie.
Pryszczyca, pomór bydÅ‚a zaraza pÅ‚ucna (pleuropneumonia) – rozpoznawanie i zwalczanie. Enzootyczna bronchopneuminia bydÅ‚a, IBR/IPV – rozpoznawanie i zwalczanie. Bruceloza, kampylobakterioza, chlamydiaza, leptospiroza – rozpoznawanie i zwalczanie. Enzootyczna biaÅ‚aczka bydÅ‚a, gÄ…bczasta encefalopatia bydÅ‚a -rozpoznawanie i zwalczanie. BVD/MD, pastereloza (zaraza dziczyzny i bydÅ‚a rogatego) –rozpoznawanie i zwalczanie. WÄ…glik, gÅ‚owica, choroby beztlenowcowe (szelestnica, obrzÄ™k zÅ‚oÅ›liwy, zakaźna hemoglobinuria) - rozpoznawanie i zwalczanie.
Ronienia zakaźne owiec – chlamydiaza, salmonelloza, kampylobakterioza, bruceloza. Choroby beztlenowcowe (dyzenteria, enterotoksemia, bradsot niemiecki, bradsot szkocki). Choroby ukÅ‚adu oddechowego (pastereloza, choroba Maedi, adenomatoza. Choroby ukÅ‚adu nerwowego – listerioza, diplokokoza, choroba skokowa, choroba kÅ‚usowa., Wirusowe zapalenie stawów i mózgu. Zakaźna bezmleczność. Choroba niebieskiego jÄ™zyka, gorÄ…czka Q – rozpoznawanie, zwalczanie.
Pomór klasyczny, pomór afrykaÅ„ski, TGE. Ronienia zakaźne: parwowiroza, leptospiroza. Choroby osutkowe (pryszczyca, choroba pÄ™cherzykowa, pÄ™cherzykowe zapalenie jamy ustnej, osutka pÄ™cherzykowa, ospa). Choroby ukÅ‚adu nerwowego (choroba Aujeszky, pikornawirusowe zapalenie mózgu i rdzenia, zapalenie mózgu i mięśnia sercowego, paciorkowcowe zapalenie opon mózgowych). PRDC (PRRS, Mhyo), zakażenia cirkowirusami (PMWS – poodsadzeniowy, wielonarzÄ…dowy zespóÅ‚ wyniszczajÄ…cy, zespóÅ‚ skórno – nerkowy). Choroby ukÅ‚adu oddechowego: grypa Å›wiÅ„, pastereloza, pleuropneumonia, zakażenia Haemophilus parasuis, ZZZN. Krwotoczne zakaźne enteropatie (rozrostowe zapalenie jelit, dyzenteria, salmoneloza, wÅ‚osogÅ‚ówczyca). Choroby beztlenowcowe u trzody chlewnej (beztlenowcowa enterotoksemia). Kolibakteriozy.
AfrykaÅ„ski pomór koni. zakaźne zapalenia mózgu i rdzenia. Ronienia zakaźne I - EHV, EAV. Ronienia zakaźne II - otrÄ™t, zakaźne zapalenie macicy klaczy, salmonelloza. Nosacizna, NZK. Grypa i choroby grypopodobne. Zakaźne zapalenia naczyÅ„ chÅ‚onnych, zoÅ‚zy.
Choroby cielÄ…t (kolibakterioza, , streptokokoza, salmoneloza, enzootyczna bronchopneumonia). Immunologiczne uwarunkowania chorób cielÄ…t. Choroby źrebiÄ…t – rodokokoza, posocznica źrebiÄ…t (kulawka), biegunka noworodków oraz zakaźne choroby pÅ‚uc. Immunologiczne uwarunkowania chorób źrebiÄ…t.
Grzybice skórne. Grzybice narzÄ…dowe, miko toksykozy.
• Choroby owadów użytkowych
Anatomia i fizjologia pszczoÅ‚y miodnej. Podstawy gospodarki pasiecznej. Pasieka i jej wyposażenie. Lekarsko-weterynaryjne badanie pasieki. Podstawy terapii chorób czerwia i pszczóÅ‚. Odkażanie. ZajÄ™cia praktyczne w pasiece – przygotowanie pasieki do nowego sezonu. Choroby zaraźliwe czerwia: choroba woreczkowa, zgnilec zÅ‚oÅ›liwy, kiÅ›lica. Choroby zaraźliwe czerwia: grzybice, choroba zarodnikowcowa. Choroby pszczóÅ‚ wywoÅ‚ane przez pierwotniaki: choroba wiciowcowa, choroba peÅ‚zakowa, choroba hurmaczkowa. Choroba roztoczowa, inwazje roztoczy zewnÄ™trznych. Waroza. Szkodliwe owady: brauloza, barciaki, muszyce. PostÄ™powanie lekarsko-weterynaryjne w zatruciach pszczóÅ‚. ZajÄ™cia praktyczne w pasiece – rozpoznawanie chorób czerwia i pszczóÅ‚. Zasady hodowli jedwabników. Podstawy patologii i terapii jedwabników. Podstawy prawne zwalczania chorób owadów użytkowych. ZajÄ™cia praktyczne w pasiece. Aspekty ekonomiczne poprawy zdrowotnoÅ›ci pogÅ‚owia owadów użytkowych.
• Choroby zwierzÄ…t futerkowych
Ogólna charakterystyka hodowli zwierzÄ…t futerkowych. Podstawy hodowli zwierzÄ…t futerkowych - pochodzenie zwierzÄ…t futerkowych, postanowienia Komisji StaÅ‚ej Europejskiej Konwencji o Ochronie ZwierzÄ…t Hodowlanych, hodowla miÄ™sożernych zwierzÄ…t futerkowych w Polsce i na Å›wiecie; - rodzaje ferm zwierzÄ…t futerkowych, zasady organizacji pracy hodowlanej, etapy pracy hodowlanej, ocena wartoÅ›ci użytkowej, ocena wartoÅ›ci hodowlanej, selekcja zwierzÄ…t, zasady remontu stada, dokumentacja hodowlana i znakowanie zwierzÄ…t, zasady klasyfikowania i sortowania skór, lotowanie i sprzedaż aukcyjna skór. Wybrane choroby zakaźne królików. Wybrane zagadnienia z profilaktyki - zasady i cele profilaktyki ogólnej (monitoring zdrowotnoÅ›ci, wybijanie chorych zwierzÄ…t, likwidacja zwÅ‚ok, izolacja zwierzÄ…t chorych, leczenie, dezynfekcja, deratyzacja, dezynsekcja, czynniki zwiÄ™kszajÄ…ce podatność na choroby infekcyjne) - immunoprofilaktyka swoista (kompetencja immunologiczna pÅ‚odu i noworodka, odporność nieswoista, odporność swoista: indukcja odpowiedzi immunologicznej, odpowiedź pierwotna i wtórna)- postÄ™powanie lekarsko-weterynaryjne na fermach zwierzÄ…t futerkowych (postÄ™powanie w przypadku chorób podlegajÄ…cych rejestracji, ochrona zwierzÄ…t na fermach, kalendarium szczepieÅ„, postÄ™powanie lekarsko-weterynaryjne w celu rozpoznania chorób oraz dróg ich szerzenia). Wybrane zagadnienia z chorób niezakaźnych - niedobór witamin i soli mineralnych, choroby metaboliczne (schorzenia wÄ…troby, dziedziczna tyrozynemia, moczotok norek, choroba żóÅ‚tego tÅ‚uszczu) endokrynopatie u fretek. Diagnostyka, leczenie, zwalczanie i profilaktyka wybranych parazytoz u zwierzÄ…t futerkowych. Wartość badaÅ„ sekcyjnych w diagnostyce chorób zwierzÄ…t futerkowych. Zatrucia pokarmowe: diagnostyka, leczenie, postÄ™powanie i zapobieganie. Zakaźne i niezakaźne choroby u fretek: nosówka, wÅ›cieklizna, choroba aleucka, NTD, eozynofilowe zapalenie jelit, przerostowe zapalenie jelit. Wyjazd terenowy na fermÄ™ zwierzÄ…t futerkowych.
• Epidemiologia i choroby odzwierzÄ™ce
Strategie zwalczania zoonoz XXI wieku. Choroba Creutzfeldta-Jakoba a gÄ…bczasta encefalopatia bydÅ‚a. Struktura prionów. GÄ…bczasta encefalopatia u różnych gatunków zwierzÄ…t i ludzi . Ptasia grypa - groźba pandemii. Zoonozy w hodowlach zwierzÄ…t futerkowych. Zoonozy w hodowlach Å›wiÅ„. GorÄ…czki krwotoczne i choroby przenoszone przez wektory. Wykorzystanie patogenów zwierzÄ…t jako broni bioterrorystycznej. Etiologia, patogeneza i postÄ™powanie przeciwepidemiologiczne w zoonozach.
• Biologia molekularna
Izolacja materiaÅ‚u genetycznego – różne metody ekstrakcji kwasów nukleinowych z tkanek. Elektroforeza kwasów nukleinowych w żelu agarozowym. Enzymy restrykcyjne – wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci i zastosowanie. Trawienie kwasów nukleinowych przy pomocy enzymów restrykcyjnych. Wektory plazmidowe i fagowe. Klonowanie molekularne. Amplifikacja kwasów nukleinowych – zastosowanie PCR w diagnostyce chorób zakaźnych. Hybrydyzacja molekularna – zastosowanie w diagnostyce chorób zakaźnych.
• Gryzonie jako zwierzÄ™ta towarzyszÄ…ce. Patologia i terapia.
Ogólne informacje na temat hodowli amatorskich myszy, szczurów, chomików, Å›winek morskich, koszatnic, szynszyli, wiewiórek ziemnych i sumaków. Podstawy anatomii i fizjologii gryzoni. Å»ywienie gryzoni. Wywiad, badanie kliniczne i laboratoryjne gryzoni. Sposoby podawania leków. Krótka charakterystyka najczęściej stosowanych w leczeniu gryzoni Å›rodków farmakologicznych. Pomoc w nagÅ‚ych przypadkach. Krótka charakterystyka najczęściej wystÄ™pujÄ…cych chorób poszczególnych gryzoni. Choroby ukÅ‚adu powÅ‚okowego gryzoni. Choroby ukÅ‚adu oddechowego gryzoni. Choroby ukÅ‚adu pokarmowego gryzoni. Choroby ukÅ‚adu nerwowego gryzoni. Elementy onkologii gryzoni. Elementy okulistyki gryzoni. Cukrzyca u gryzoni. Wady zgryzu i sposoby jego korekcji. Egzo i endoparazytozy gryzoni. Dezynfekcja klatek i terrariów. Choroby odzwierzÄ™ce gryzoni. Eutanazja. Ogólne zasady prowadzenia badaÅ„ na gryzoniach. Praca hodowlana i krzyżowanie gryzoni. Rasy, odmiany, Å›rodowisko hodowców i wystawców gryzoni.
• Epidemiologia weterynaryjna
Rozwój epidemiologii weterynaryjnej Uzasadnienie wprowadzania epidemiologii weterynaryjnej do programu studiów. Epidemiologia weterynaryjna a epizootiologia. Zarys historii epidemiologii. Historia epizootiologii/epidemiologii w Polsce. WspóÅ‚czesne zagrożenia chorobami. WystÄ™powanie chorób w populacji Podstawowe pomiary zachorowalnoÅ›ci i Å›miertelnoÅ›ci. Analiza przeżywalnoÅ›ci. Testy diagnostyczneRodzaje testów diagnostycznych stosowanych w diagnostyce klinicznej i badaniach przeglÄ…dowych. Błąd diagnozy. CzuÅ‚ość i swoistość testów. Test referencyjny. WartoÅ›ci predykcyjne dodatnia i ujemna wyników testów. Czynniki sprzyjajÄ…ce powstawaniu chorób Organizm, czynnik etiologiczny, czynniki Å›rodowiskowe. Interakcje pomiÄ™dzy czynnikami. Testy diagnostyczne Wartość graniczna testu i metody jej ustalania. Krzywa ROC. Powtarzalność i odtwarzalność testu. Badania wielokrotne. Ocena zgodnoÅ›ci wyników testów. Koncepcja epidemiologii Przebieg choroby w populacji – wystÄ™powanie sporadyczne, endemiczne, epidemiczne, pandemiczne. Postulaty Kocha i Evansa. Analiza epidemiologiczna. Tworzenie hipotez. Weryfikacja hipotez. Monitorowanie i nadzór nad zdrowiem populacji ŹródÅ‚a danych. Monitorowanie chorób. Czynny i bierny nadzór nad zdrowiem populacji. Badania przeglÄ…dowe Cel przeprowadzania badaÅ„ przeglÄ…dowych. Trafność wyników. Sposoby pobierania próby – nielosowe, proste losowe, systematyczne, warstwowe, grupowe, wieloetapowe. Liczebność próby. Badania obserwacyjne PodziaÅ‚ badaÅ„ obserwacyjnych. Badania retrospektywne a prospektywne. Badania kohortowe, kliniczno-kontrolne, badania przekrojowe – wady i zalety. Badania ankietowe Wywiad niestandaryzowany a standaryzowany. Zasady przygotowania badaÅ„ ankietowych. Przygotowanie ankiety, jej budowa i zawartość. FormuÅ‚owanie pytaÅ„. Sposoby przeprowadzania badaÅ„ ankietowych. Rola ankietera. Ocena jakoÅ›ci badaÅ„ ankietowych. Ocena skutecznoÅ›ci metod zapobiegania i leczenia Medycyna oparta na faktach. PrzeglÄ…d systematyczny i metaanaliza. Wiarygodność wyników badaÅ„. Grupa doÅ›wiadczalna i kontrolna. Randomizacja i jej rodzaje. Techniki eliminujÄ…ce stronniczość w badaniach medycznych.Badania kliniczne weterynaryjne Rodzaje badaÅ„ klinicznych. Podstawowe zasady przeprowadzania badaÅ„ klinicznych (GCP). Sponsor, monitor, badacz i ich obowiÄ…zki. Zapewnienie wÅ‚aÅ›ciwej jakoÅ›ci badaÅ„ klinicznych weterynaryjnych. Systemy informatyczne wykorzystywane w ochronie zdrowia zwierzÄ…t Krajowe systemy informatyczne – SPIWET, ZChZZ, System Rejestracji i Identyfikacji ZwierzÄ…t, CELAB. Systemy informatyczne wykorzystywane w krajach czÅ‚onkowskich UE – ADNS, TRACES, RASFF, EU BTNET, EudraVigilance. WHIS. Zasady zwalczania chorób w populacji Monitoring. Nadzór nad zdrowiem populacji. Programy zwalczania chorób. Plany gotowoÅ›ci. Analiza ryzyka i modelowanie Elementy skÅ‚adowe analizy ryzyka. Wykorzystanie teorii prawdopodobieÅ„stwa w analizie ryzyka. Cele i zasady tworzenia modeli. Typy modeli. Model Reed-Frost.
• Diagnostyka endoskopowa
Celem prowadzonych zajęć jest przekazanie studentom wiedzy dotyczÄ…cej zasadnoÅ›ci wykonywania endoskopii, wskazaÅ„ wynikajÄ…cych z wywiadu, badania klinicznego oraz diagnostyki laboratoryjnej i obrazowej. MateriaÅ‚, który bÄ™dzie prezentowany studentom ma poszerzać ich wiedzÄ™ z zakresu najczÄ™stszych chorób poszczególnych ukÅ‚adów i rozwinąć zdolnoÅ›ci manualne w zakresie posÅ‚ugiwania siÄ™ specjalistycznym sprzÄ™tem. Wskazania do wykonania badania endoskopowego i wymagane wczeÅ›niejsze badania dodatkowe, przygotowanie pacjenta. Zapoznanie ze sprzÄ™tem (budowa endoskopów sztywnych i giÄ™tkich, narzÄ™dzia dodatkowe), obsÅ‚ugÄ… endoskopów oraz zasadami mycia i dezynfekcji. Rinoskopia (technika badania, budowa nosa i obszary dostÄ™pne do badania, najczęściej spotykane zmiany patologiczne – rozrosty, ubytki, zapalenia, ciaÅ‚a obce). Tracheoskopia, bronchoskopia (technika badania, obraz prawidÅ‚owy oraz najczęściej stwierdzane stany chorobowe – zmiany anatomiczne, zapalenia, ciaÅ‚a obce). Ezofagoskopia (technika badania, prawidÅ‚owa budowa przeÅ‚yku oraz stany patologiczne, sposoby usuwania ciaÅ‚ obcych). Gastroskopia (technika badania, prawidÅ‚owy obraz żołądka oraz stany patologiczne – nadżerki/owrzodzenia, rozrosty nowotworowe, zapalenia, zaburzenia anatomiczne, sposoby usuwania ciaÅ‚ obcych). Duodenoskopia, kolonoskopia (prawidÅ‚owa budowa dwunastnicy i okrężnicy oraz wystÄ™pujÄ…ce patologie, ocena funkcjonowania kosmków jelitowych oraz brodawek dwunastniczych). Cystoskopia, artroskopia (technika badania, prezentacja materiaÅ‚ów zabiegowych wraz z omówieniem najczęściej spotykanych zmian patologicznych). Prezentacja badaÅ„ endoskopowych u zwierzÄ…t gospodarskich - omówienie różnic w technice badania, wynikajÄ…cych z odmiennej budowy anatomicznej. Badania uzupeÅ‚niajÄ…ce wraz z technikÄ… pobierania materiaÅ‚u podczas diagnostyki endoskopowej (wymazy, BAL, wycinki bÅ‚ony Å›luzowej, bronchografia) oraz interpretacja otrzymanych wyników; metody usuwania ciaÅ‚ obcych. Praktyczne wykonywanie zabiegu.
----------------------------------------------------------------------------------
Prezentacje i teksty dydaktyczne